تخلیه دود به فرآیندی گفته می شود که در اثر آن دودها و گازهای حاصل از اشتعال، به بیرون از منبع اصلی تولید دود، انتقال پیدا می کنند. از جمله ابزارهایی که برای تخلیه دود از آن استفاده می شود فن تخلیه دود است که یک ابزار بسیار ضروری و مهم برای برقراری امنیت در اماکن و ساختمان های مختلف است.
مزیت استفاده از سیستم تخلیه دود
- از آنجایی که آتش سوزی می تواند امنیت افراد ساکن در یک ساختمان را به خطر بیاندازد، استفاده از سیستم تخلیه دود کمک می کند که صدمات ناشی از آتش سوزی به حداقل ممکن کاهش پیدا کند.
- سیستم تخلیه دود به افرادی که در آتش سوزی در یک ساختمان گیر افتاده اند کمک می کند که بتوانند از یک مسیر امن برای خروج استفاده کنند. همچنین به آتش نشان ها نیز کمک می کند که بتوانند راهی برای نجات افراد و اطفاء حریق به دست بیاورند.
- سیستمی که توانایی تخلیه دود را داشته باشد توانایی خارج کردن حرارت از محیط را نیز خواهد داشت و کمک می کند که دمای محیط کاهش پیدا کند. وجود سیستم تخلیه دود کمک می کند که افراد در اثر تنفس گازهای سمی دچار خفگی نشوند.
- وجود سیستم تخلیه دود در یک فضا باعث می شود فشاری که در اثر تجمع بیش از حد دو در یک فضا به وجود آمده است کاهش پیدا کند و دود به نواحی دیگر ساختمان وارد نشود زیرا حرکت دود به سایر بخش ها از یک ساختمان باعث بروز آتش سوزی در آن بخش ها خواهد شد.
سیستم تخلیه دود در چه مکانی استفاده می شود؟از جمله مکان هایی که نیاز به سیستم تخلیه دود دارد، راه پله های موجود در ساختمان های مسکونی، تجاری، اداری و مدارس می باشد. در هنگام آتش سوزی اکثر افراد برای نجات جان خود از راه پله ها استفاده می کنند و اگر این قسمت های ساختمان دارای سیستم تخلیه دود باشند، باعث می شوند که افراد به سادگی بتوانند از آنجا خارج شوند.
هزینه سیستم تخلیه دود
هزینه سیستم تخلیه دود نسبت به خسارت هایی که ممکن است یک فرد یا یک سازمان پس از آتش سوزی با آن مواجه شود بسیار کمتر خواهد بود. در هنگام آتش سوزی علاوه بر اموال افراد، جان آن ها نیز در خطر است و سیستم تخلیه دود باعث می شود که افراد از این صدمات در امان باشند.
انواع سیستم تخلیه دود
اگر بخواهید از فن ها برای تخلیه دود استفاده کنید باید بدانید که آن ها به دو دسته عمده فن های با تزریق مستقیم و فن های با تزریق شبکه ای تقسیم بندی می شوند.
تخلیه دود با فن به روش مستقیم
در این روش که معمولا در راه پله های یک ساختمان از آن استفاده می شود یک سمت فن به سمت داخل ساختمان است و سمت دیگر آن در هوای آزاد بیرون از ساختمان نصب می شود. با استفاده از این سیستم، دود موجود در ساختمان از دریچه فن وارد آن شده و سپس از سمت دیگر و در هوای آزاد تخلیه می شود.
ایراد استفاده از این نوع سیستم تخلیه دود، امکان تماس آتش با آن است که ممکن است سبب آسیب رسیدن به سیستم شود اما، مزیت این روش راندمان بالای این سیستم تخلیه دود و جلوگیری از اتلاف انرژی می باشد.
تخلیه دود با فن به صورت تزریق شبکه ای
تخلیه دود در این روش توسط فن هایی انجام می شود که در بیرون از ساختمان و بر روی پشت بام نصب می شوند. این فن ها با استفاده از کانال کشی به فضای درون ساختمان راه پیدا می کنند. متاسفانه در این روش به دلیل فاصله زیاد محل نصب فن و دریچه های آن، بخشی از انرژی هدر می رود و سیستم با افت فشار رو به رو خواهد شد. البته نکته مثبت راجع به این روش این است که سیستم اصلی با آتش در تماس نخواهد بود و آسیبی به آن وارد نخواهد شد.
کاربرد سیستم تخلیه دود
سیستم تخلیه دود می تواند در مکان های بسیاری مورد استفاده قرار گیرد و امنیت و ایمنی این مکان ها را افزایش دهد. از جمله کاربردهای سیستم تخلیه دو در مراکز زیر می باشد:
- نصب سیستم تخلیه دود در بیمارستان ها و مراکز درمانی
- استفاده از سیستم تخلیه دود در مراکز ورزشی
- استفاده از سیستم تخلیه دود در ساختمان های اداری و آموزشی
- استفاده از سیستم تخلیه دود در مراکز خرید
- استفاده از سیستم تخلیه دود در ساختمان های مسکونی
- نصب سیستم تخلیه دود در مراکز اقامتی و هتل ها
- نصب سیستم تخلیه دود در پارکینگ ها
- نصب سیستم تخلیه دود در شبکه های مترو و تونل ها
- نصب سیستم تخلیه دود در معادن
نصب سیستم تخلیه دود در پارکینگ
یکی از مکان های مهمی که نیاز به سیستم تخلیه دود دارد پارکینگ می باشد. دود حاصل از کار کردن ماشین ها باعث به وجود آمدن آلودگی و پخش مواد سمی در هوا می شود که سیستم تخلیه دود برای مقابله با آن مورد استفاده قرار می گیرد. دود محبوس شده در پارکینگ اگر به موقع تخلیه نشود باعث بروز آتش سوزی و انفجار خواهد شد.
هواکش تخلیه دود
هواکش تخلیه دود یکی از اجزای سیستم تخلیه دود است که وظیفه آن ممانعت از حرکت دود در ساختمان می باشد. زمانی که حسگرهای موجود در سیستم تخلیه دود متوجه وجود بیش از حد مجاز دود در یک محیط شوند، هواکش تخلیه دود شروع به کار خواهد کرد و از حرکت دود در ساختمان جلوگیری می کند. در بیشتر موارد هواکش های تخلیه دود به یک سیستم مرکزی متصل هستند اما، در برخی از شرایط این هواکش ها به صورت مستقل کار می کنند و می توانند در کوتاه ترین زمان ممکن گرما و دود را از ناحیه ای که در آن نصب شده اند دور کنند.
چه زمانی از سیستم تخلیه دود استفاده کنیم؟
مواردی که استفاده از سیستم تخلیه دود در آن ها یک امر ضروری است عبارت هستند از:
- فضاهایی که دارای سقف های بلند هستند اما هیچگونه پنجره و یا روزنه ای برای تهویه هوا در آن ها وجود ندارد.
- فضاها و اتاق هایی که در زیر زمین قرار دارد و امکان جریان هوا در آن ها بسیار کم است.
- ساختمان هایی که در محلی احداث شده باشند که دائماً در معرض باد هستند.
- استفاده از سیستم تخلیه دود در مراکزی که مواد اشتعال زا در آن ها نگهداری می‌شوند نیز بسیار ضروری است.
- اگر در فضایی، از سیستم اطفاء حریق به روش آبپاش استفاده شود، نیاز به سیستم تخلیه دود نیز وجود دارد.
