آتش‌سوزی و انفجار از جمله مخاطراتی هستند که همیشه امکان دارد رخ بدهند. مواد زیادی در محیط پیرامون ما وجود دارد که ممکن است منفجر شده و خطرآفرین باشند. این ریسک در برخی از محیط‌ها بیشتر بوده و نیاز به تمهیداتی دارد. استفاده از تجهیزات ضد انفجار نظیر دریچه ضد انفجار یکی از تمهیدات ضروری در این راستا است. در این مطلب از تهویه سازه شار با این تجهیز مفید برای جلوگیری از صدمات ناشی از انفجار آشنا می‌شویم.
انفجار و خطرات ناشی از آن:
زمانی که حجم بالایی از انرژی در زمان کوتاهی آزاد شود انفجار رخ داده است. این آزادسازی انرژی با مقادیر زیادی از گرما همراه است. همچنین گازهای پیرامون محل انفجار از جمله هوا به شکل متراکم در خواهند آمد. بر اثر نیروی حاصل از انفجار هوای و گازهای متراکم شده به صورت موجی به حرکت در می‌آیند. موج انفجار نیز از دیگر اثرات مخرب هر انفجاری به شمار می‌رود. خطرات هر انفجار بسته به قدرت و نوع آن می‌تواند تا اندازه‌ای متفاوت باشد. انواع مختلف انفجارها عبارتند از:
- انفجار شیمیایی
- انفجار الکتریکی
- انفجار بخار
- انفجار مکانیکی
- انفجار طبیعی
- انفجار هسته‌ای
- انفجار نجومی
می‌باشد. برای کاهش خطرات ناشی از انفجار از تجهیزاتی نظیر دمپر ضد انفجار و دریچه ضد انفجار استفاده می‌شود. این تجهیزات در کاهش خرابی‌های ناشی از موج انفجار کمک قابل توجهی می‌کنند. بنابراین استفاده از آن‌ها در ساختمان‌های حساس و اتاق‌هایی با تجهیزات حیاتی ضروری است.
منظور از تجهیزات ضد انفجار چیست؟
اشاره کردیم که انفجار و موج ناشی از آن به دلیل حجم بالای انرژی آزاد شده خطرات زیادی دارند. در نتیجه برای جلوگیری از صدمات و آسیب‌های ناشی از آن باید از تجهیزات و راه‌کارهایی استفاده نمود. تجهیزات ضد انفجار به ما کمک می‌کند تا مخاطرات و ویرانی‌های ناشی از موج انفجار را تا حد ممکن کاهش دهیم. این تجهیزات به نوعی طراحی و ساخته می‌شوند که در اماکن خطرناک ریسک آسیب دیدن از انفجار را کم کنند. کشورهای مختلفی در زمینه ساخت و تعیین استانداردهای لازم برای این تجهیزات فعالیت دارند. از این رو در مراکز حساس نظیر ساختمان‌های نظامی و پایگاه‌های پتروشیمی حتما از این نوع تجهیزات استفاده می‌شود.
منظور از دریچه ضد انفجار چیست؟
این دریچه در قسمت ورودی و خروجی هوا در سیستم تهویه مطبوع مورد استفاده قرار می‌گیرد. ساختمان‌هایی تجهیزات حیاتی و حساس دارند از جنس بتن ساخته می‌شوند. این مراکز از نظر مقاوم سازی و استحکام استانداردهای بالایی دارند. اما در تمام این ساختمان‌ها باید از یک سیستم تهویه مطبوع برای وارد و خارج شدن هوا استفاده کرد. این دریچه‌های ورودی و خروجی یکی از راه‌های اصلی ورود موج ناشی از انفجار محسوب می‌شوند. به کمک دریچه‌هایی که ضد انفجار باشند از ورود موج انفجار به داخل ساختمان جلوگیری می‌شود. از مهم‌ترین بخش‌های استفاده از این تجهیز در کاربردهای فشار پایین نظیر پالایشگاه نفت است. پیکربندی این دریچه‌ها تک ستونی بوده و از ۱ الی ۶ بلوک استاندارد استفاده می‌شوند. این دریچه‌ها در زمان بروز انفجار بلافاصله بسته شده و مانع از وارد شدن موج انفجار به محیط می‌شوند. از این تجهیزات در تمام ساختمان‌های ضد انفجار استفاده شده است. چرا که این دریچه‌ها در کنار دمپرهای ضد انفجار امنیت و کاهش ریسک مخاطرات را به همراه دارد.
شاخصه‌های اصلی دریچه ضد انفجار چیست؟
این دریچه‌ها به نحوی طراحی و ساخته شده‌اند که کاملا اتوماتیک باز و بسته شوند. همچنین این قابلیت که با سیستم اتوماتیک کنترل شوند نیز وجود دارد. بعضی از این دریچه‌ها قادر هستند تا موج انفجاری به قدرت ۲ مگا پاسکال در زمان طولانی تحمل کنند. البته قدرت موج انفجار در بازه‌ی زمانی کوتاهی تا ۱۰ مگا پاسکال هم می‌رسد. توجه به همه این موارد در طراحی و ساخت دریچه ضد انفجار الزامی و ضروری می‌باشد. این دریچه‌ها قابلیت نصب و بهره‌برداری در داخل کانال‌ها را نیز دارند. از این رو در کانال‌های سیستم تهویه مطبوع به راحتی قابل نصب و راه‌اندازی هستند.
مراحل ساخت و نصب دریچه‌های ضد انفجار چگونه است؟
در ساخت بدنه و پره‌های این دریچه‌ها از استیل استفاده می‌شود. همچنین چهارچوب به کار رفته در آن‌ها ساختاری بسیار مستحکم دارد. این چهارچوب را می‌توان روی دیوار و درهای دو لنگه و تک لنگه بر اساس ابعاد مورد نظر نصب نمود. فریم‌های به کار رفته از جنس استیل ضد زنگ و گالوانیزه هستند. ماژول‌های دریچه ضد انفجار نیز از آلیاژ آلومینیوم ریخته‌گری ساخته می‌شوند. این تجهیزات دارای فریم و قاب‌های مناسب جهت نصب بر روی ماژول‌های ضد انفجار هستند. مناسب‌ترین محل برای نصب این دریچه‌ها در ورودی هوای تازه است. چرا که موج انفجار از طریق ورودی هوای تازه به سازه وارد شده و تخریب می‌کند. توجه داشته باشید که اگر سایز دریچه‌ها با محل نصب هماهنگی لازم را نداشته باشد می‌توان سفارشی تولید نمود. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص دریچه‌ها و دمپرهای ضد انفجار با کارشناسان تهویه سازه شار تماس بگیرید. جنس این تجهیزات از آهن و استیل می‌باشد.
از دریچه ضد انفجار در چه مواردی استفاده می‌کنند.
البته که خطر انفجار همیشه و در همه جا در کمین است. با این همه برخی از مراکز و ساختمان‌ها به واسطه کاربری خود بیشتر در معرض خطر انفجار قرار دارند. در برخی از ساختمان‌ها و اتاق‌ها از دستگاه‌ها و تجهیزاتی حیاتی نگهداری می‌شود. این مراکز باید در برابر خطرات احتمالی نظیر آتش‌سوزی و انفجار و موج ناشی از آن ایمن‌سازی شده باشند. پناهگاه‌ها و اماکن نظامی- کاربردهای فشار پایینی مانند صنایع پالایشگاه نفت و صنایع پرخطر بخشی از این مراکز هستند. به کمک این دریچه‌ها و سایر تجهیزات ضد انفجار خطرات و خسارت‌های ناشی از این حوادث کاهش خواهد یافت. از این رو تهیه دریچه و دمپرهای ضد انفجار که از استانداردهای لازم برخوردار باشند بسیار مهم است.
سخن پایانی:
دریچه ضد انفجار یکی از تجهیزات کارآمد برای محافظت از سازه‌های حساس در مقابل انفجار است. این تجهیزات در قسمت ورودی و خروجی هوا در سیستم تهویه مطبوع به کار می‌روند. با توجه به اهمیت این تجهیزات امکان ساخت اختصاصی و سفارشی آن‌ها نیز وجود دارد. زیرا باید به لحاظ ابعاد تناسب دقیقی با محل نصب خود داشته باشند. برای کسب اطلاعات تکمیلی درخصوص این دریچه‌ها به سایت تهویه سازه شار مراجعه فرمایید.
