امروزه برای جلوگیری از گسترش آتش ابزارها و تکنولوژی‌های بسیاری به کار گرفته می‌شود. یکی از مهم‌ترین و موثرترین این ابزارها دمپر آتش است که در کانال‌های تهویه هوا به کار می‌رود. دمپرها یکی از ابزار مفید در کنترل هوا و تهویه مطبوع برای سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی محسوب می‌شوند. این تجهیزات انواع مختلف با کاربری‌های متفاوتی که دارند که فایر دمپر یکی از آن‌ها است. در این مطلب از گروه تهویه سازه شار با ما همراه شوید و فایر دمپر را بشناسید.
فایر دمپر یا دمپر آتش چیست؟
این تجهیز برای پیشگیری از عبور آتش و دود از طریق کانال هوا به سایر نقاط ساختمان به کار می‌رود. مکانیزم عمل در این تجهیز با افزایش یافتن دمای محیط فعال می‌شود. فایر دمپر از طریق سنسورهای درون خود در زمان افزایش دما دریچه‌های کانال هوا را مسدود می‌کند. در نتیجه آتش امکان گسترش و حرکت به بخش‌های دیگر ساختمان را ندارد. در بخش بعدی به طور مفصل و کامل عملکرد این تجهیزات ضد حریق را توضیح خواهیم داد.
مکانیزم عمل در فایر دمپر چگونه است؟
در این تجهیز دو قطعه‌ی مسی تعبیه شده که فیوز نام دارد. وظیفه اصلی فیوز در دمپرهای ضد حریق مهار و کنترل آتش برای عدم سرایت آن به بخش‌های دیگر است. با بروز آتشسوزی و ورود حریق به درون کانال هوا ماده‌ی بین دو تکه‌ی مسی دمپر آتش ذوب می‌شود. در نتیجه‌ی اتصال دو بخش فلزی از این تجهیز دریچه‌های کانال هوا مسدود می‌شوند. دمای که به آب شدن ماده‌ی بین دو تکه‌ی مسی در دمپر منجر می‌شود در حدود ۷۵ درجه سانتی‌گراد و بیشتر است. با این مکانیزم از ورود آتش و دود به داخل کانال‌های هوا در سیستم‌های تهویه مطبوع جلوگیری می‌گردد. در بعضی از دمپرها دو فنر مجزا تعبیه و کار گذاشته می‌شود تا سرعت عمل تجهیز را افزایش دهد.
دمپر آتش چه وظایفی در سیستم تهویه به عهده دارد؟
اتخاذ تدابیری در کانال‌های هوا برای واکنش سریع به گسترش آتش اهمیت بسیار زیادی دارد. هر چه مسیر کانال هوا در زمان آتشسوزی سریع‌تر مسدود شود حریق و دود کمتر منتقل می‌شود. در نتیجه خسارت‌های وارده به علت آتشسوزی پایین‌تر خواهد بود. استفاده از فایر دمپر در ساختمان‌هایی که دارای کانال هوا و سیستم‌های تهویه مطبوع هستند امنیت ساختمان را تامین می‌کند. بنابراین اصلی‌ترین و بزرگ‌ترین مزیت فایبر دمپرها را واکنش سریع و جلوگیری از گسترش آتش می‌باشد. البته این تامین امنیت توسط دمپرهای مخصوص آتش منوط بر استفاده مناسب از آن‌ها است. در واقع باید از تعداد و ابعاد متناسبی از دمپر آتش در ساختمان استفاده نمود. تشخیص تعداد و ابعاد مناسب این تجهیز نیز توسط کارشناسان این حوزه تعیین می‌شود. برای خرید دمپرهای ضد حریق و راه‌اندازی آن‌ها می‌توانید با ما متخصصین شرکت تهویه سازه شار تماس بگیرید.
دمپرهای ضد حریق چه ویژگی‌هایی دارند؟
اولین ویژگی در این تجهیزات کارآمد در اطفای حریق ضخامت طراحی و ساخت قطعات آن‌ها می‌باشد. ضخامت مورد استفاده در فایر دمپر در محدوده‌ی ۰.۵ تا ۵ میلی‌متر می‌باشد. این تجهیزات دو نوع گرد و چهارگوش دارند که با توجه به محل نصب مورد استفاده قرار می‌گیرند. ویژگی بعدی در این دمپرها متریالی است که در ساخت آن‌ها استفاده می‌شود. موادی نظیر:
- ورقه‌های کربن استیل
- ورق گالوانیزه
- ورق آلومینیوم
- استنلس استیل
می‌باشد. این متریال در مقابل خوردگی و حرارت مقاومت بالایی از خود نشان می‌دهند. به همین دلیل در ساخت دمپر آتش مورد استفاده قرار می‌گیرند. پره‌های که فایر دمپر کارگذاشته می‌شوند هم به صورت تک جداره و هم به شکل دو جدار می‌باشد. جداره‌های فایر دمپر با پوششی از جنس ایرفولی استحکام بسیار زیادی به تجهیز می‌بخشد.
معرفی انواع مختلف فایر دمپرها:
در حالت کلی دو دسته‌بندی اصلی برای این تجهیزات اطفاء حریق در نظر گرفته شده است. یکی از این انواع دمپرهای ضد حریق فیوزی و دیگری دمپرهای موتوری ضد آتش هستند. در ادامه به معرفی بیشتر هر کدام از این دمپرهای ضد حریق می‌پردازیم.
۱- فایر دمپرهای فیوزی:
همانطور که از نام این دمپر پیدا است در ساختار این تجهیز از فیوز استفاده شده است. با افزایش دما تا بیشتر از ۷۵ درجه سانتی‌گراد فیوز دمپر آتش فعال شده و پره‌های تجهیز را می‌بندد. به این ترتیب از هدایت شدن آتش به سایر بخش‌های ساختمان از طریق کانال هوا جلوگیری می‌شود.
۲- فایر دمپرهای موتوری:
این دمپرهای ضد حریق در ساختار خود از موتور برای فعال‌سازی تجهیز کمک می‌گیرند. به همین دلیل سرعت واکنش و کارایی در نوع موتوری از دمپرهای ضد آتش بیشتر است. با ورد دود به سیستم ضد حریق در ساختمان سیگنال‌های برقی به کلیه بخش‌های سیستم منتقل می‌گردد. در نتیجه تمام قسمت‌های سیستم به طور هم زمان وارد عمل شده و از پیشروی حریق جلوگیری می‌کنند. کارایی ساده و راحت دمپرهای موتوری آتش موجب محبوبیت و استفاده زیاد از آن‌ها شده است. اما نکته بسیار مهم در این رابطه به کارگیری تعداد مناسبی از دمپر در سیستم تهویه مطبوع ساختمان است. در واقع نمی‌توان تنها به کمک یک دمپر آتش نتایج مطلوبی در اطفاء حریق به دست آورد.
نصب فایر دمپر و محل مناسب آن:
نصب اصولی و رعایت استانداردهای لازم در حین آن از نکات بسیار حیاتی در نتیجه نهایی می‌باشد. در نتیجه این کار باید حتما توسط افراد حرفه‌ای و ماهر در حوزه دمپرهای ضد حریق انجام گیرد. همچنین انتخاب محل مناسب برای نصب این تجهیزات در بهترین قسمت از کانال هوا نیز به تجربه و دانش زیادی نیاز دارد. چنانچه محل نصب دمپرهای ضد آتش به درستی انتخاب نگردد امکان افزایش خطر گسترش آتش وجود دارد. از این تجهیزات در قسمت‌های مختلفی از کانال‌کشی‌های هوا و در طبقات متفاوت استفاده می‌گردد. به این ترتیب فایر دمپرها بیشترین میزان پوشش‌دهی را داشته و کارایی بیشتری از خود نشان می‌دهند. گروه تهویه سازه شار خدمات جامعی در خصوص فروش و نصب فایر دمپرها مختلف را ارائه می‌نمایند. از طریق فرم مربوطه در سایت تهویه سازه شار و یا شماره‌های درج شده در آن سفارشتان را ثبت نمایید.
سخن پایانی:
دمپر آتش یکی از تجهیزات مدرن برای استفاده در سیستم‌های تهویه مطبوع و کانال‌های هوا می‌باشد. وظیفه اصلی این تجهیز مسدود کردن مسیر کانال هوا در زمان آتشسوزی و پیشگیری نمودن از سرایت آتش است.
