برای درک بهتر لزوم استفاده از دمپر در سیستم انتقال هوا باید با انواع و کاربردهای آن آشنا شویم. دمپر یک واژه انگلیسی و به معنای خفه کردن است. این تجهیز در مسیر یک جریان هوای سرد یا گرم و حتی حریق می‌تواند آن را کنترل و خفه کند. به نوعی می‌توان دمپرها را به شیر‌هایی که با آن قادر به کنترل مجاری عبوری هوا تشبیه کرد. از این تجهیز چه در صنعت و چه در ساختمان‌های مسکونی و تجاری استفاده می‌کنند. با ما در این مطلب از گروه تهویه سازه شار همراه شوید تا با لزوم کاربرد دمپر آشنا شوید.
عملکرد دمپرها چگونه است؟
این تجهیزات فلزی پرکاربرد اغلب از جنس فلز‌هایی مانند آلومینیوم و استیل و ورق‌های آهنی سیاه ساخته می‌شوند. تغییر جریان هوا و یا قطع و وصل کردن آن به کمک دمپرها امکان پذیر می‌باشد. باز و بسته شدن تیغه‌های به کار رفته در این تجهیز هم به شکل دستی و هم برقی امکان‌پذیر است. با قرار گیرفتن تیغه‌های دمپر بر روی یکدیگر مسیر جریان هوا مسدود و در نتیجه کنترل می‌شود. این عمل در دمپرهای موتوری به وسیله انرژی الکتریکی و در نوع دستی به صورت مکانیکی انجام می‌شود. از این رو قیمت نهایی انواع موتوری از این تجهیزات بیشتر از نوع دستی آن‌ها است.
انواع مختلف دمپرها:
این تجهیزات دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام کاربرد مخصوص به خود را دارد. بنابراین لزوم استفاده از دمپر در سیستم انتقال هوا بسته به نوع کاربرد آن‌ها احساس می‌شود. برخی از انواع دمپر عبارتند از:
- دمپر ضد حریق موتوری
- فایر دمپر فیوزی
- دمپر vav
- بالانس دمپر
- دایورتد دمپر
- CNV دمپر
- دمپر پروانه‌ای
- بکدرفت دمپر
- شاتر دمپر
می‌باشند. در ادامه ضرورت و لزوم استفاده از انواع مختلف این تجهیز در سیستم انتقال هوا را بیان خواهیم کرد.
لزوم استفاده از بالانس دمپر چیست؟
این مدل یکی از انواع پرکاربرد در بین دمپرها محسوب می‌شوند. دمپرهای اتوماتیکی که در پشت فن‌ها به کار می‌روند از این دسته هستند. این تجهیزات از یک یا چند تیغه سبک که بیرون از محور تعادل آن‌ها نصب شده ساخته می‌شوند. به کمک این دمپر زمانی که فن خاموش است هوای بیرون به داخل سیستم تهویه مطبوع نفوذ پیدا نخواهد کرد. به این ترتیب از چرخش پره‌های فن در جهت معکوس جلوگیری می‌گردد. چرخش پره‌های فن مورد استفاده در سیستم‌های تهویه مطبوع باعث خراب شدن آن‌ها در زمان کوتاه‌تری می‌گردد. جنس این دمپرها اغلب از آلومینیوم و گالوانیزه استنلس است.
لزوم استفاده از دمپرهای حجمی یا ولوم دمپر چیست؟
دمپرهایی که در پشت دریچه کولر به کار می‌روند از ملموس‌ترین نونه این نوع می‌باشد. حجم هوایی که وارد کولر شده و یا از آن خارج می‌شود به کمک این نوع از دمپرها کنترل می‌شود. بنابراین لزوم استفاده از دمپر در سیستم انتقال هوا در این بخش کاملا مشهود است. پره‌های تعبیه شده در این نوع از دمپرها توسط یک نیروی محرک که بخش انتهایی آن‌ها وارد می‌شود کار می‌کنند. این نیروی محرک هم می‌تواند توسط یک موتور الکتریکی و هم توسط دست انسان اعمال گردد. البته کاربرد دمپرهای حجمی به همین مورد ساده خلاصه نمی‌شود. برای تنظیم کردن و تقسیم هوای خروجی سر هواساز در کانال‌های هوا به این نوع از دمپرها نیاز داریم. همچنین در سیستم‌های رنگ‌پاش خودرو هم از نوع حجمی دمپرها استفاده می‌کنند. در برخی از اوقات برای کم کردن دبی خروجی فن‌های بزرگ نیز به این نوع از دمپرهای حجمی نیاز داریم. البته استفاده از اینورتر نیز می‌تواند نیاز ما به کم کردن دبی خروجی فن‌ها را برآورده کند. اما هزینه به کارگیری دمپر حجمی در این خصوص بسیار کمتر از اینورترها است.
لزوم استفاده از فایر دمپرها چیست؟
یکی دیگر از انواع دمپر که استفاده از ان‌ها در سیستم‌های تهویه مطبوع ضروری است فایر دمپرها می‌باشند. این دمپر در شرایط آتش‌سوزی و بروز حریق در سیستم‌های تهویه مطبوع کمک زیادی به کنترل حریق می‌کنند. از این رو لزوم استفاده از دمپر در سیستم انتقال هوا در زمان اتش‌سوزی بیشتر می‌شود. در بسیاری از برج‌ها و ساختمان‌های مسکونی چند طبقه از طریق کانال‌هایی هوای تازه انتقال پیدا می‌کند. از طریق مسیر عبور هوا امکان انتقال آتش در زمان بروز حادثه وجود دارد. به منظور پیشگیری از گسترش حریق از فایر دمپرها در مسیر کانال هوا در سیستم تهویه مطبوع استفاده می‌کنند.
لزوم استفاده از دایورتر دمپر چیست؟
از این تجهیزات در مسیرهایی از کانال هوا که دو راهی هستند استفاده می‌کنند. در بعضی از اوقات لازم است تا به طور همزمان یکی از مسیرهای عبور هوا مسدود و دیگری باز باشد. به عنوان مثال در پالایشگاه‌ها در مسیر عبور دود و گاز می‌توان از این دمپر استفاده نمود. همزمان که جلوی عبور گاز از کانال مربوطه گرفته می‌شود دود امکان خروج از مسیر خود را پیدا می‌کند.
لزوم استفاده از دمپرهای هوابر چیست؟
از این تجهیزات بیشتر برای برش زدن و به اصطلاح برداشتن بخشی از هوای عبوری در کانال‌ها استفاده می‌شود. به کمک این دمپرها می‌توانیم مقادیری از هوای عبوری از قسمت زیر کانال را برش زده و کم کنیم.
لزوم استفاده از دمپرهای حجم متغیر VAV چیست؟
به کمک این تجهیزات می‌توانیم با توجه به بازخوردهای دریافتی از ترموستات حجم هوای موردنیاز فضا را تنظیم نماییم. در بیشتر این دمپرهای حجم متغیر از یک موتور کمک گرفته می‌شود که بر اساس برآورد دمپر حجمی فرمان صادر می‌کند. این پایانه‌های مصرفی در سیستم‌های تهویه مطبوع امکان رساندن هوای سرد و گرم به طور همزمان به محیط را دارند.
ساخت انواع مختلف دمپر:
استفاده از انواع دمپر در سیستم انتقال هوا باید به طراحی و ساخت آن‌ها اقدام نمود. گروه تهویه سازه شار از شرکت‌های پیشرو در زمینه ارائه تجهیزات مورد نیاز در این سیستم‌ها از جمله دمپر است. برای خرید و سفارش هر نوع دمپر و طراحی سیستم‌های تهویه مطبوع با کارشناسان این مجموعه تماس حاصل فرمایید. بهره‌وری بیشتر و تضمین نتیجه از شاخصه‌های مهم خدمات شرکت تهویه سازه شار به شمار می‌رود.
کلام پایانی:
در این مطلب در خصوص لزوم استفاده از دمپر در سیستم انتقال هوا صحبت کردیم. با توجه به تنوع این تجهیزات باید متناسب‌ترین نوع آن در سیستم انتقال هوا انتخاب شود.
