یکی از عوامل آسیب رسان که میتواند صدمات زیادی برای افراد ایجاد کند سر و صدای بیشتر از اندازه است. فرقی ندارد که شما در محیط کار به سر میبرید یا در منزل مشغول استراحتید. صداهای شدید و مداوم میتواند روی سلامت جسم و روح شما اثرگذار باشد. البته عوامل ایجاد کننده صداهای ناهنجار و بلند در محیط کار بیشتر از منزل میباشد. کارگاههای فلزکاری کارخانههای صنعتی بزرگ همگی از محیطهای پر سر و صدا هستند. بنابراین دانستن این موضوع که میزان صدای استاندارد در محیطهای مختلف چقدر است؟ اهمیت زیادی دارد. با ما در این مطلب از تهویه سازهشار همراه باشید تا با اندازهی استاندارد صدا در مکانهای مختلف آشنا شویم.
منظور صدا چیست؟
صدا که در اصطلاح علمیتر آن صوت نامیده میشود به معنای نوعی انرژی ارتعاشی است. این انرژی ارتعاشی از طریق کانالهایی از جنس گاز ( هوا) مایع یا جامد انتقال میشود. اصوات مختلف در محدودههای فرکانسی مختلفی تولید و منتشر میشوند. اما انسان تنها قادر به شنیدن صداهایی در محدودهی فرکانسی بین ۱۶ الی ۲۰ هزار هرتز میباشد. هر موج صوتی که بالاتر از این محدوده واقع شده باشد را فراصوت و پایینتر از آن را مادونصوت مینامند. امواج صوتی فراصوت و مادون صوت برای انسانها قابل شنیدن و درک نیستند. اما برخی از حیوانات نظیر خفاش و فیل این امکان را دارند که در محدودهی وسیعتری امواج صوت را بشنوند. توجه داشته باشید که مکالمات معمول بین انسانها در محدودهی ۱۰۰۰ تا ۴۰۰۰ هرتز جای میگیرد.
چطور شدت امواج صوت اندازهگیری میشوند؟
برای اینکه بدانیم صدای استاندارد در محیطهای مختلف چقدر است باید ابتدا این امواج را اندازهگیری کنیم. واحدی که توسط آن بزرگی صوت را اندازهگیری میکنند دسیبل نام دارد. دسیبل یک واحد لگاریتمی به شمار میرود بنابراین ۲۰ دسیبل دو برابر ۱۰ دسیبل محسوب نمیشود. انسان قادر به شنیدن دسی۲بلهای بین ۰ تا ۱۴۰ میباشد. منظور از صفر دسیبل سکوت کامل در محیط است. همچنین اصواتی که بالاتر از ۱۲۰ دسیبل باشند برای سلامتی انسان مضر هستند. هر صدای بلندی قادر است بر روی سیستم شنوایی انسان آثار مخربی برجای گذارد. بازهی زمانی که فرد در معرض صداهای بلند قرار میگیرد نیز در زیانهای ناشی از آن موثر است. مثلا اگر فردی برای بازهی زمانی بیشتر از دو دقیقه در معرض صدایی به اندازه ۱۱۰ دسیبل باشد خطرناک است. این زمان و این شدت صدا میتواند به کر شدن و ناشنوایی در فرد منتهی گردد. در محیطهای کار که فرد باید در حدود ۸ ساعت در آن باشد حداکثر صدای مجاز ۸۵ دسیبل میباشد.
اندازه صدای استاندارد در محیطهای مختلف چقدر است؟
گفتیم که شدت و اندازهی صداهای مختلف در مکانهای متفاوت با هم یکسان نیست. در این بخش اندازهی استاندارد و مناسب شدت صدا در هر محیط را بیان میکنیم. چنانچه شما در تختخواب هستید و قصد استراحت دارید صدای استاندارد محیط در بازهی ۳۰ الی ۳۵ دسیبل قرار میگیرد. اما اگر در منزل خود در حل انجام امور روزمره باشید بازهی صدایی ۶۰ الی ۶۵ دسیبل معمول و مناسب است. کسانی که در کنار بزرگراهها زندگی میکنند صداهایی در محدودهی ۸۰ دسیبل را تجربه میکنند. این شدت صدا در طول زمان میتواند برای افراد خطر آفرین و مضر باشد. اما حد استاندارد صدا در محیطهای کاری به پارامترها مختلفی بستگی دارد.
نوع صدا که کوبهای یا خطی است از جمله این معیارها محسوب میشود. مدتی که فرد در معرض صدا قرار دارد نیز در تعیین صدای استاندارد در محیطهای مختلف کاری موثر است. چنانچه فرد در حدود ۸ ساعت در محیط کاری خود حاضر باشد حداکثر ۸۵ دسیبل را میتواند تحمل کند. اما اگر صدای موجود در محیط کاری ۸۸ دسیبل باشد ساعت کاری فرد باید به ۴ ساعت تقلیل پیدا کند. با همین مقیاس صدایی به بلندی ۱۰۰ دسیبل تنها ۱۵ دقیقه مجاز به تحمل است.
اهمیت و لزوم استفاده از لوازم حفاظتی گوش:
هنگامی که صدای محیط بالاتر از حد استاندارد باشد باید از لوازم محافظتی گوش استفاده نمود. امواج صوتی شدید در طول زمان به مویرگهای داخلی گوش آسیب میرسانند. این آسیب کانال داخلی در گوش انسان را دچار آسیب کرده و ضعیف میکند. بنابراین لازم است تا برای پیشگیری از این آسیبها از لوازم محافظتی گوش استفاده کنیم. در بخش بعدی از این مقاله چند نمونه از لوازم حفاظتی گوش را به شما معرفی خواهیم کرد.
آشنایی با لوازم حفاظتی گوش در برابر اصوات بلند:
بعد از اینکه صدای استاندارد در محیطهای مختلف را اندازه گرفتیم میفهمیم که آیا در معرض صدای بلندیم یا خیر. در صورتی مثبت بودن پاسخ لازم است تا از لوازم خاصی برای جلوگیری از آسیب به شنوایی خود استفاده کنیم. این لوازم حفاظتی از گوش شامل:
- پلاک گوش: این وسیله درون گوش قرار گرفته و شدت صوت را در حدود ۱۵ تا ۳۰ دسیبل کمتر میکند.
- گوشیها: این لوازم حفاظتی نیز بر روی هر دو گوش قرار گرفته و تا اندازهی زیادی شدت صوت را کاهش میدهد. انواع مختلفی از گوشیهای ضد صوت در بازار موجود است. هر نوع نیز بسته به کیفیت و کاربردی که دارند تا حدی شدت صوت را کاهش میدهد.
- پنبه: چنانچه به لوازم محافظتی دیگری دسترسی نداشتید میتوانید از پنبه استفاده کنید. البته قرار دادن پنبه در گوش تنها قادر است شدت صوت را ۵ تا ۷ دسیبل کمتر کند.
میشود. چنانچه صداهای آزاردهنده در محل زندگی یا کار شما از سیستم تهویه مطبوع آن باشد باید از صداگیرکانالی استفاده کنید. برای تهیه این تجهیزات و طراحی سیستمهای تهویه مطبوع متناسب با محیط با کارشناسان تهویه سازه شار تماس بگیرید. شرکت تهویه سازه شار ارائه دهنده راهکارهای نوین در زمینه سیستمهای تهویه مطبوع در کشور میباشد.
سخن پایانی:
صدای استاندارد در محیطهای مختلف باید به اندازهای باشد که هیچ آسیبی به سیستم شنوایی و روانی فرد وارد نکند. در هر محیط بسته به کاربری آن شدت مشخصی از صدا قابل پذیرش است. اغلب در محیطهای کار با اصوات بلند و آسیبرسان مواجه هستیم. در این شرایط لازم است تا وسایل و لوازم محافظتی گوش نظیر گوشی و پلاک گوش استفاده کنیم. سوالات خود را در خصوص این مبحث مهم با مهندسین و متخصصین گروه تهویه سازه شار به اشتراک بگذارید.